forsíðan

 

2020-04-06

 

Samantekt

 

Til að vera viðbúin möguleikanum á frekari hliðrun aldursdreifingar fylgir önnur forspá þar sem gert er ráð fyrir að aldursdreifingin verði óhagstæðari, en hana má lesa neðar í skýrslunni.

 

Helstu niðurstöður spálíkansins með gögnum til og með 5. apríl eru eftirfarandi:

 

  • Gert er ráð fyrir því að á meðan þessi bylgja faraldursins gengur yfir muni rúmlega 2100 manns á Íslandi vera greind með COVID-19, en talan gæti náð nær 2600 manns skv. svartsýnni spá.
  • Gert er ráð fyrir að fjöldi greindra einstaklinga með virkan sjúkdóm nái hámarki í fyrstu viku apríl og verði sennilega um 1400 manns, en gæti viku seinna náð 1700 manns skv. svartsýnni spá.
  • Gert er ráð fyrir að á meðan að þessi bylgja faraldursins gengur yfir muni 140 manns þarfnast innlagnar á sjúkrahúsi, en gæti náð hátt í 170 manns.
  • Mesta álag á heilbrigðisþjónustu vegna sjúkrahúsinnlagna verður fyrir miðjan apríl en þá er gert ráð fyrir að um það bil 70 einstaklingar geti verið inniliggjandi á sama tíma, en svartsýnni spá er 90 einstaklingar.
  • Gert er ráð fyrir því að á tíma faraldursins muni um 28 einstaklingar veikjast alvarlega, þ.e. þurfa innlögn á gjörgæslu, á tímabilinu en svartsýnni spá er 41 einstaklingar.
  • Mesta álag á gjörgæsludeildir gæti orðið í annarri viku apríl, en þá er búist við því að 11 manns liggi þar inni á sama tíma, en samkvæmt svartsýnni spá gætu það verið 19 manns.
  • Smávægileg hliðrun aldursdreifingar í átt að fleiri greindum smitum meðal einstaklinga yfir sextugt myndi auka álag á heilbrigðisþjónustu talsvert.
  • Greiningarvinnan mun halda áfram og spáin verður uppfært reglulega með nýjum upplýsingum. Hafa ber í huga að vegna fámennis geta tölurnar um fjölda greindra tilfella breyst mikið frá degi til dags sem hefur áhrif á spána, en hún verður stöðugri eftir því sem á líður.

Aðferðir og forsendur spálíkans

 

  • Mikilvægt er að hafa í huga hvað verið er að tala um þegar talað er um forspá eða spálíkan. Forspáin er reiknuð út frá spálíkaninu, en spálíkan er reikniformúla sem beitt er á fyrirliggjandi gögn. Spálíkanið (formúlan) breytist ekki, en forspáin breytist þegar ný gögn berast.
  • Við notuðum logistískt vaxtarlíkan með neikvæða tvíkostadreifingu á daglegan fjölda nýgreindra smita á Íslandi til að gera forspá um miðgildi (líklegri spá) og 97,5% efri mörk (svartsýn spá) um fjölda greindra COVID-19 tilfella á Íslandi og virkra greindra tilfella (þar sem gert er ráð fyrir 21 veikindadegi) á næstu vikum.
  • Í samræmi við þekkingu á faraldsfræði smitsjúkdóma, þá gerir spálíkanið ráð fyrir að það hægi á upphaflegum veldisvexti greindra tilfella þar til að þessi bylgja faraldursins nær hámarki, nýjum smitum fer fækkandi og fjölda einstaklinga með virkan sjúkdóm þar á eftir.
  • Reikniaðferðin sem notuð er til að meta lögun vaxtarferilsins á Íslandi tekur mið af upplýsingum um COVID-19 faraldursferla í öðrum löndum (sjá viðauka) til að áætla mögulega lögun ferilsins á Ísland. Þrátt fyrir að upplýsingar frá öðrum löndum séu notaðar þá vega gögnin um Ísland mest í forspánni.
  • Þar sem allir smitaðir einstaklingar á Íslandi eru skjólstæðingar íslensks heilbrigðiskerfis, þá byggir spáin á heildarfjölda smitaðra einstaklinga á Íslandi óháð uppruna smita, hvort einstaklingar greinist í sóttkví eða ekki, gegnum skimun Heilsugæslunnar eða ÍE. Hafa skal í huga að smitaðir einstaklingar í sóttkví gætu mögulega bætt minna við veldisvöxtinn en aðrir einstaklingar.
  • Við notuðum fyrirliggjandi aldursdreifingu smita á Íslandi til að áætla skiptingu framtíðartilfella í aldurshópa. Síðan notuðum við upplýsingar frá Ferguson og félögum hjá Imperial College (Tafla 1) um aldurstengd hlutföll spítalainnlagna í forspá okkar um fjölda sjúklinga hérlendis sem gætu lagst inn á spítala og/eða gjörgæslu.
    • Ýmsar ástæður eru fyrir því að slík aldurstengd áhætta skyldi vera önnur á Íslandi en í Hubei.
    • T.d. felst í þessu óbein forsenda um að dreifing áhættuþátta fyrir alvarlegum afleiðingum sjúkdómsins sé svipuð.
    • Auk þess er gert ráð fyrir því að ákvarðanir um það hvenær tímabært sé að leggja einstaklinga inn á spítala eða gjörgæslu séu eins.
    • Misræmi milli spár og fjölda á gjörgæslu gæti bent til þess að viðbrögð í upphafi faraldurs séu önnur hér en í Hubei.
    • Hins vegar er þessi forsenda nauðsynleg í upphafi faraldurs meðan ekki eru næg gögn um sjúkrahús- og gjörgæslulegur hér á landi.
  • Hafa ber í huga að aldursdreifing smitaðra einstaklinga á Íslandi er hagstæð enn sem komið er. Ef fjöldi smita eykst meðal aldraðra einstaklinga mun það hafa veruleg áhrif á spálíkanið í átt að auknu álagi á heilbrigðiskerfið.
  • Allan kóða á finna á eftirfarandi vefsíðu.
  • Tæknilega skýrslu um aðferð við þróun líkans má finna hér.
  • Mælaborð sem heldur utan um þróun COVID-19 á Íslandi og annars staðar má nálgast á vef Háskóla Íslands hér.

 

 

Niðurstöður

 

Greind smit

Uppsöfnuð greind smit

 

Virk greind smit á hverjum degi

 

Ný greind smit á hverjum degi

 

Sjúkrahúslegur

Uppsafnaðar sjúkrahúslegur

 

Virkar sjúkrahúslegur á hverjum degi

 

Gjörgæsla

Uppsafnaðar gjörgæslulegur

 

Virkar gjörgæslulegur á hverjum degi

 

Aldursskipt

Greind smit
Uppsöfnuð

 

Virk

 

Sjúkrahúslegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

Gjörgæslulegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

 

Niðurstöður með annarri aldursdreifingu

 

 

Önnur aldursdreifing

Eftirfarandi er hermun á þróun miðað við að smit leggist hlutfallslega meira á eldri aldurshópa en nú gerir.

 

Sjúkrahúslegur

Uppsafnaðar sjúkrahúslegur

 

Virkar sjúkrahúslegur á hverjum degi

 

Gjörgæsla

Uppsafnaðar gjörgæslulegur

 

Virkar gjörgæslulegur á hverjum degi

 

Aldursskipt

Greind smit

Uppsöfnuð

Virk

 

Sjúkrahúslegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

Gjörgæslulegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

Viðauki

Upplýsingar um gögn í líkanasmíð
Tíðni
Land Fyrsta athugun Fjöldi daga Upphaf
Armenia 2020-03-27 11 0.1112339 0.2779157
Aruba 2020-03-24 13 0.1128732 0.6019903
Australia 2020-03-26 12 0.1110573 0.2279076
Austria 2020-03-17 21 0.1134549 1.3381199
Bahrain 2020-03-14 24 0.1279573 0.4265245
Barbados 2020-03-30 8 0.1149726 0.1951050
Belgium 2020-03-18 20 0.1077186 1.7064252
Bosnia And Herzegovina 2020-03-31 7 0.1069373 0.2008482
Canada 2020-03-27 11 0.1074014 0.4142092
Chile 2020-03-29 9 0.1007280 0.2359113
Croatia 2020-03-26 12 0.1012032 0.2861775
Cyprus 2020-03-25 13 0.1051247 0.3781100
Czech Republic 2020-03-23 15 0.1089884 0.4291244
Denmark 2020-03-13 25 0.1171196 0.7569463
Ecuador 2020-03-29 9 0.1056196 0.2098579
Estonia 2020-03-16 22 0.1289935 0.8275198
Finland 2020-03-23 15 0.1131566 0.3483271
France 2020-03-17 21 0.1018429 1.0821172
French Polynesia 2020-03-27 11 0.1074164 0.1468024
Germany 2020-03-20 18 0.1692828 1.1421740
Greece 2020-03-29 9 0.1013037 0.1656569
Guam 2020-03-23 15 0.1613925 0.6575251
Iceland 2020-03-05 32 0.1091346 4.6072483
Iran 2020-03-12 26 0.1085463 0.7022465
Ireland 2020-03-20 18 0.1140810 1.0468009
Israel 2020-03-22 16 0.1036461 0.9895090
Italy 2020-03-09 29 0.1218000 2.1296093
Latvia 2020-03-25 13 0.1033175 0.2795343
Lithuania 2020-03-27 11 0.1083480 0.2938803
Luxembourg 2020-03-16 22 0.1250550 4.5539515
Malta 2020-03-19 19 0.1089988 0.5313689
Mauritius 2020-03-31 7 0.1067935 0.1893916
Montenegro 2020-03-27 11 0.1066901 0.3407714
Netherlands 2020-03-19 18 0.1199617 0.9725024
New Zealand 2020-03-30 8 0.1154072 0.1904637
North Macedonia 2020-03-28 10 0.1051137 0.2318260
Norway 2020-03-13 25 0.1154520 1.0485499
Panama 2020-03-25 13 0.1043227 0.4681570
Portugal 2020-03-22 16 0.1251688 1.1028549
Qatar 2020-03-14 24 0.1129917 0.5663708
Romania 2020-03-31 7 0.1008027 0.1995398
Singapore 2020-03-27 11 0.1023373 0.2255210
Slovenia 2020-03-16 22 0.1053566 0.4796373
Spain 2020-03-15 23 0.1230936 2.7977754
Sweden 2020-03-16 22 0.1028259 0.6805243
Switzerland 2020-03-14 24 0.1304798 2.4518805
Turkey 2020-03-30 8 0.1104764 0.3244531
United Kingdom 2020-03-25 13 0.1196058 0.7079206
United States 2020-03-23 15 0.1069880 1.0260437