2020-04-02 (ISL)

Samantekt

 

Spáin um heildarfjölda greindra smita hefur hækkað frá því 30. mars, og spár um álag á heilbrigðiskerfið þá sömuleiðis. Til að vera viðbúin möguleikanum á frekari hliðrun aldursdreifingar fylgir önnur forspá þar sem gert er ráð fyrir að aldursdreifingin verði óhagstæðari, en hana má lesa neðar í skýrslunni.

 

Helstu niðurstöður spálíkansins með gögnum til og með 1. apríl eru eftirfarandi:

 

  • Gert er ráð fyrir því að rúmlega 1800 manns á Íslandi verði greind með COVID-19 í þessari bylgju faraldursins, en talan gæti náð nær 2500 manns skv. svartsýnni spá.
  • Gert er ráð fyrir að fjöldi greindra einstaklinga með virkan sjúkdóm nái hámarki í fyrstu viku apríl og verði sennilega um 1200 manns, en gæti viku seinna náð 1700 manns skv. svartsýnni spá.
  • Gert er ráð fyrir að á meðan að faraldurinn gengur yfir muni 120 manns þarfnast innlagnar á sjúkrahúsi, en gæti náð hátt í 180 manns.
  • Mesta álag á heilbrigðisþjónustu vegna sjúkrahúsinnlagna verður fyrir miðjan apríl en þá er gert ráð fyrir að um það bil 60 einstaklingar geti verið inniliggjandi á sama tíma, en svartsýnni spá er 90 einstaklingar.
  • Gert er ráð fyrir því að á tíma faraldursins muni um 26 einstaklingar veikjast alvarlega, þ.e. þurfa innlögn á gjörgæslu, á tímabilinu en svartsýnni spá er 40 einstaklingar.
  • Mesta álag á gjörgæsludeildir gæti orðið í annarri viku apríl, en þá er búist við því að 10 manns liggi þar inni á sama tíma, en samkvæmt svartsýnni spá gætu það verið 18 manns.
  • Smávægileg hliðrun aldursdreifingar í átt að fleiri greindum smitum meðal einstaklinga yfir sextugt myndi auka álag á heilbrigðisþjónustu talsvert.

 

Greiningarvinnan mun halda áfram og spáin verður uppfært reglulega með nýjum upplýsingum. Hafa ber í huga að vegna fámennis geta tölurnar um fjölda greindra tilfella breyst mikið frá degi til dags sem hefur áhrif á spána, en hún verður stöðugri eftir því sem á líður.

Aðferðir og forsendur spálíkans

 

  • Mikilvægt er að hafa í huga hvað verið er að tala um þegar talað er um forspá eða spálíkan. Forspáin er reiknuð út frá spálíkaninu, en spálíkan er reikniformúla sem beitt er á fyrirliggjandi gögn. Spálíkanið (formúlan) breytist ekki, en forspáin breytist þegar ný gögn berast.
  • Við notuðum logistískt vaxtarlíkan með neikvæða tvíkostadreifingu á daglegan fjölda nýgreindra smita á Íslandi til að gera forspá um miðgildi (líklegri spá) og 97,5% efri mörk (svartsýn spá) um fjölda greindra COVID-19 tilfella á Íslandi og virkra greindra tilfella (þar sem gert er ráð fyrir 21 veikindadegi) á næstu vikum.
  • Í samræmi við þekkingu á faraldsfræði smitsjúkdóma, þá gerir spálíkanið ráð fyrir að það hægi á upphaflegum veldisvexti greindra tilfella þar til að faraldurinn nær hámarki, nýjum smitum fer fækkandi og fjölda einstaklinga með virkan sjúkdóm þar á eftir.
  • Reikniaðferðin sem notuð er til að meta lögun vaxtarferilsins á Íslandi tekur mið af upplýsingum um COVID-19 faraldursferla í öðrum löndum (sjá viðauka) til að áætla mögulega lögun ferilsins á Ísland. Þrátt fyrir að upplýsingar frá öðrum löndum séu notaðar þá vega gögnin um Ísland mest í forspánni.
  • Þar sem allir smitaðir einstaklingar á Íslandi eru skjólstæðingar íslensks heilbrigðiskerfis, þá byggir spáin á heildarfjölda smitaðra einstaklinga á Íslandi óháð uppruna smita, hvort einstaklingar greinist í sóttkví eða ekki, gegnum skimun Heilsugæslunnar eða ÍE. Hafa skal í huga að smitaðir einstaklingar í sóttkví gætu mögulega bætt minna við veldisvöxtinn en aðrir einstaklingar.
  • Við notuðum fyrirliggjandi aldursdreifingu smita á Íslandi til að áætla skiptingu framtíðartilfella í aldurshópa. Síðan notuðum við upplýsingar frá Ferguson og félögum hjá Imperial College (Tafla 1) um aldurstengd hlutföll spítalainnlagna í forspá okkar um fjölda sjúklinga hérlendis sem gætu lagst inn á spítala og/eða gjörgæslu.
    • Ýmsar ástæður eru fyrir því að slík aldurstengd áhætta skyldi vera önnur á Íslandi en í Hubei.
    • T.d. felst í þessu óbein forsenda um að dreifing áhættuþátta fyrir alvarlegum afleiðingum sjúkdómsins sé svipuð.
    • Auk þess er gert ráð fyrir því að ákvarðanir um það hvenær tímabært sé að leggja einstaklinga inn á spítala eða gjörgæslu séu eins.
    • Misræmi milli spár og fjölda á gjörgæslu gæti bent til þess að viðbrögð í upphafi faraldurs séu önnur hér en í Hubei.
    • Hins vegar er þessi forsenda nauðsynleg í upphafi faraldurs meðan ekki eru næg gögn um sjúkrahús- og gjörgæslulegur hér á landi.
  • Hafa ber í huga að aldursdreifing smitaðra einstaklinga á Íslandi er hagstæð enn sem komið er. Ef fjöldi smita eykst meðal aldraðra einstaklinga mun það hafa veruleg áhrif á spálíkanið í átt að auknu álagi á heilbrigðiskerfið.
  • Allan kóða á finna á eftirfarandi vefsíðu.
  • Tæknilega skýrslu um aðferð við þróun líkans má finna hér.
  • Mælaborð sem heldur utan um þróun COVID-19 á Íslandi og annars staðar má nálgast á vef Háskóla Íslands hér.

 

Niðurstöður

 

Greind smit

Uppsöfnuð greind smit

 

Virk greind smit á hverjum degi

 

Sjúkrahúslegur

 

Uppsafnaðar sjúkrahúslegur

 

Virkar sjúkrahúslegur á hverjum degi

 

Gjörgæsla

 

 

Uppsafnaðar gjörgæslulegur

 

Virkar gjörgæslulegur á hverjum degi

 

Aldursskipt

 

Greind smit

Uppsöfnuð

 

Virk

 

Sjúkrahúslegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

Gjörgæslulegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

 

Niðurstöður með annarri aldursdreifingu

 

 

Önnur aldursdreifing

Eftirfarandi er hermun á þróun miðað við að smit leggist hlutfallslega meira á eldri aldurshópa en nú gerir.

 

 

 

Sjúkrahúslegur

 

Uppsafnaðar sjúkrahúslegur

 

Virkar sjúkrahúslegur á hverjum degi

 

Gjörgæsla

 

Uppsafnaðar gjörgæslulegur

 

Virkar gjörgæslulegur á hverjum degi

 

Aldursskipt

 

Greind smit

Uppsöfnuð

 

Virk

 

Sjúkrahúslegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

Gjörgæslulegur

Uppsafnaðar

 

Virkar

 

 

Viðauki

Upplýsingar um gögn í líkanasmíð
Tíðni
Land Fyrsta athugun Fjöldi daga Upphaf
Armenia 2020-03-27 7 0.1112339 0.1930534
Aruba 2020-03-24 9 0.1128732 0.5173354
Australia 2020-03-26 8 0.1110573 0.1974353
Austria 2020-03-17 17 0.1134549 1.1960779
Bahrain 2020-03-14 20 0.1279573 0.3467035
Belgium 2020-03-18 16 0.1077186 1.2101225
Canada 2020-03-27 7 0.1074014 0.2564750
Chile 2020-03-29 5 0.1007280 0.1599300
Croatia 2020-03-26 8 0.1012032 0.2331548
Cyprus 2020-03-25 9 0.1051247 0.2712897
Czech Republic 2020-03-23 11 0.1089884 0.3357592
Denmark 2020-03-13 21 0.1171196 0.5382999
Ecuador 2020-03-29 5 0.1056196 0.1587460
Estonia 2020-03-16 18 0.1289935 0.5876371
Finland 2020-03-23 11 0.1131566 0.2613809
France 2020-03-17 17 0.1018429 0.8750075
French Polynesia 2020-03-27 7 0.1074164 0.1324802
Germany 2020-03-20 14 0.1692828 0.8803233
Greece 2020-03-29 5 0.1013037 0.1312843
Guam 2020-03-23 11 0.1613925 0.4602676
Iceland 2020-03-05 28 0.1091346 3.8904997
Iran 2020-03-12 22 0.1085463 0.5740050
Ireland 2020-03-20 14 0.1140810 0.7059915
Israel 2020-03-22 12 0.1036461 0.6562686
Italy 2020-03-09 25 0.1218000 1.8261579
Latvia 2020-03-25 9 0.1033175 0.2339067
Lithuania 2020-03-27 7 0.1083480 0.2105357
Luxembourg 2020-03-16 18 0.1250550 3.7662673
Montenegro 2020-03-27 7 0.1066901 0.1958639
Netherlands 2020-03-19 15 0.1199617 0.7962740
North Macedonia 2020-03-28 6 0.1051137 0.1699098
Norway 2020-03-13 21 0.1154520 0.8672846
Panama 2020-03-25 9 0.1043227 0.3101422
Portugal 2020-03-22 12 0.1251688 0.8068501
Qatar 2020-03-14 20 0.1129917 0.2948377
Singapore 2020-03-27 7 0.1023373 0.1722850
Slovenia 2020-03-16 18 0.1053566 0.4045887
South Korea 2020-03-04 30 0.1040111 0.1947475
Spain 2020-03-15 19 0.1230936 2.1853454
Sweden 2020-03-16 18 0.1028259 0.4929069
Switzerland 2020-03-14 20 0.1304798 1.9868787
United Kingdom 2020-03-25 9 0.1196058 0.4364568
United States 2020-03-23 11 0.1069880 0.6585965